Wilsverklaring – om je wensen goed kenbaar te maken

Een wilsverklaring heeft een medisch karakter. Het is een document waarin je wensen zijn genoemd met betrekking tot je levenseinde en/of je medische behandeling. Zo’n verklaring is nuttig als je niet langer in staat bent zelfstandig tot beslissingen over te gaan. De verklaring wordt gebruikt als je bijvoorbeeld een zwaar ongeluk hebt gehad waardoor je je spraakvermogen bent kwijtgeraakt. Dan kun je niet meer communiceren met je arts en weet deze door de verklaring toch wat hij moet doen. Of je ligt in een coma; ook dan is een geschreven verklaring van groot belang. Heb je er een gemaakt, laat dan ook anderen weten dat die verklaring bestaat. Zo kan iedereen op de hoogte worden gebracht van je behandelwensen.

Welke zaken kunnen in zo’n verklaring staan?

Centraal staan jouw wensen met betrekking tot medische behandelingen van vaak ingrijpende aard; ook komen er je keuzes in terecht rond je levenseinde: wat voor behandelingen moet je behandelend arts nog wel uitvoeren; en welke niet. Een niet volledige opsomming ter illustratie:

• reanimatie; wel of niet
• dialyse; wel of niet
• beademing; wel of niet
• sondevoeding; wel of niet
• behandelverboden (bijvoorbeeld chemotherapie, operatie, morfine)
• ziekenhuisopname; wel of niet
• orgaandonatie; wel of niet
• eten en drinken; wel dan niet stoppen
• orgaandonatie; wel of niet
• beslisbevoegdheid als jij daartoe niet meer in staat bent (je vertegenwoordiger)

Wilsverklaring, soms verplicht, soms ook niet

Het moet wel duidelijk zijn dat een wilsverklaring twee kanten heeft. Als in je verklaring staat dat je bepaalde behandelingen of zorg niet wilt, dan heeft de arts geen andere keuze dan dat te respecteren. Wil je niet gereanimeerd worden, dan moet de behandelend arts dat dus respecteren. Stel je echter in de verklaring dat je euthanasie wenst, dan is dat een verzoek dat je arts ook kan respecteren. Hij is dan echter niet verplicht om daaraan te voldoen. Sommige wensen moeten dus worden gevolgd, maar andere niet. Zorg er wel voor dat je altijd een vertegenwoordiger in je verklaring noemt. Deze kan medische beslissingen over je nemen als je daar zelf niet meer toe in staat bent. De arts dient ook de gegevens te krijgen van je vertegenwoordiger.

Wel een wilsverklaring maar geen euthanasieverklaring of volmacht?

Elk van de drie documenten heeft een eigen werking. Een wilsverklaring maak je om vast te leggen welke medische beslissingen voor jou moeten gelden als je zelf niet meer in staat bent om die beslissingen te nemen. Dat gebeurt ook in een euthanasieverklaring maar deze verklaring gaat verder: die regelt namelijk dat je euthanasie wilt bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Met een medische volmacht stel je op wat er met je dient te gebeuren op medisch gebied; bovendien geef je met een volmacht je naasten toegang tot je medisch dossier. Je naasten hebben door de volmacht de mogelijkheid om namens jou te procederen.

Wijzigen of herroepen

Het kan natuurlijk zijn dat je onderdelen van je verklaring wilt wijzigen. Of dat je de verklaring niet langer geldig wilt laten zijn. In dat geval kun je de verklaring veranderen en/of de verklaring herroepen. Bij wijziging van je verklaring is het verstandig om je behandelend artsen hiervan op de hoogte te brengen; geef hem de nieuwste versie dan van je verklaring. De wilsverklaring eindigt sowieso na overlijden.

Bezoek onze website voor meer informatie.